 Nie tylko część wyspiarskiego Cypru jest okupowana i poniżana przez Turcję. To, co jest okupowane, kolonizowane i niszczone kulturowo, to znacząca część historii i cywilizacji Zachodu. Na zdjęciu: żołnierze armii tureckiej i czołgi na paradzie w okupowanej przez Turcję części Nikozji na Cyprze, 20 lipca 2021 r. (Zdjęcie: Iakovos Hatzistavrou/AFP via Getty Images) |
Turcja została członkiem NATO w 1952 roku. Dwadzieścia dwa lata później, w 1974 roku, Turcja najechała Republikę Cypryjską i do dziś nielegalnie okupuje 36% wyspy. Turcja dokonała czystki etnicznej nie-Turków z północnej części Cypru i w dużej mierze zniszczyła zarówno chrześcijańskie, jak i żydowskie dziedzictwo kulturowe okupowanego obszaru.
Od czasu inwazji Turcji na Cypr w 1974 roku wyspa została nielegalnie podzielona na dwie części. Północna część Republiki Cypryjskiej – podobnie jak cała reszta kraju – była w większości grecka. Jego strukturę demograficzną zmieniła Turcja, kiedy około 170 tysięcy greckich Cypryjczyków zostało przymusowo wysiedlonych przez wojska tureckie. Wysiedlenie dotknęło około jednej trzeciej ludności Greków cypryjskich. Okupowana część wyspy została od tego czasu skolonizowana przez osadników z Turcji. Około 40 000 tureckich żołnierzy przebywa nielegalnie na okupowanym obszarze, co czyni go według ONZ jednym z najbardziej zmilitaryzowanych obszarów na świecie. Około 80% zasobów tworzących bogactwo wyspy znajduje się pod okupacją turecką.
Turcja wykorzystuje teraz fakt, że uwaga świata skupiona jest na rosyjskiej inwazji na Ukrainę, by zwiększyć prawdopodobieństwo oficjalnej aneksji północy Cypru. 14 kwietnia podpisano protokół między Turcją a nielegalnym tureckim reżimem, który rządził na okupowanym północnym Cyprze. Chociaż Turcja już siłą zmieniła demografię Cypru poprzez kampanię czystek etnicznych, nowy protokół daje tureckim obywatelom jeszcze łatwiejszy dostęp do regionu.
Protokół przewiduje również wzmocnienie Departamentu Spraw Religijnych na tym obszarze, a także budowę kompleksów religijnych, takich jak meczety, oraz odrestaurowanie miejsc dziedzictwa turecko-islamskiego. Protokół nie ukrywa planów aneksji północy przez Turcję. We wstępie czytamy, że "wyspa Cypr jest od 1571 roku politycznie i kulturowo częścią Anatolii". W 1571 roku Imperium Osmańskie zaczęło okupować Cypr.
W 1570 roku wojska osmańskie najechały na Cypr i splądrowały go, zabijając tysiące mieszkańców. Imperium Osmańskie, przypuszczalnie w celu utrzymania rdzennej ludności greckiej pod kontrolą, przetransportowało ludność turecką na Cypr. W 1878 roku Imperium Osmańskie przyznało Wielkiej Brytanii kontrolę administracyjną nad Cyprem, a w 1914 roku Wielka Brytania zaanektowała wyspę. W 1923 roku Turcja zrzekła się wszelkich roszczeń wobec Cypru na rzecz Wielkiej Brytanii na mocy traktatu w Lozannie, który ustanowił również Republikę Turecką. W 1960 Cypr uzyskał niezależność od rządów brytyjskich i stał się niepodległą republiką. Wielka Brytania, Grecja i Turcja stały się gwarantami "niepodległości, integralności terytorialnej i bezpieczeństwa" Republiki Cypryjskiej na mocy traktatu gwarancyjnego z 1960 roku. Czternaście lat później Turcja naruszyła zarówno traktat, jak i prawo międzynarodowe, najeżdżając Cypr w dwóch fazach – 20 lipca i 14 sierpnia 1974 r.
W 1983 roku Turcja ogłosiła powstanie tak zwanej "Tureckiej Republiki Cypru Północnego" (TRNC) na okupowanej północy Cypru. TRNC została jednostronnie uznana jedynie przez Turcję i do dziś pozostaje nieuznawana przez społeczność międzynarodową.
Reżim na okupowanym północnym Cyprze nadal wyznaje neoosmanizm. 28 kwietnia 2022 roku otwarto na północy "mauzoleum męczennika Pertewa Paszy", jednego z dowódców biorących udział w inwazji osmańskiej na Cypr. "Dokonaliśmy tego otwarcia zgodnie z prawem" – powiedział Ersin Tatar, szef nielegalnego reżimu TRNC. Jednak prawo, do którego się odnosił, nie jest ani prawem międzynarodowym, ani prawem Karty Narodów Zjednoczonych. Jest to raczej prawo szariatu Imperium Osmańskiego, które okupowało Cypr przez prawie 300 lat, od 1571 do 1878 roku. Według komunikatu prasowego ze strony internetowej Prezydentury TRNC:
"Po 1571 roku miejsca te zostały przywrócone do naszej historii jako własność Założycieli [Założycielska Administracja Cypru / EVKAF utworzona przez Turków w 1571]. Są tu bardzo głębokie ślady naszych przodków" – powiedział Tatar, dodając, że ziemie Maraş [część okupowanego przez Turcję cypryjskiego miasta Famagusta], dziedzictwo przodków, [osmańska] własność EVKAF zostało niesprawiedliwie przekazane [niektórym ludziom] podczas brytyjskich rządów kolonialnych, z naruszeniem kontraktu między Anglią a Imperium Osmańskim.
"Maraş jest pod naszą suwerennością. Nigdy nie możemy zgodzić się na umieszczenie go pod kontrolą ONZ lub wprowadzenie jakichkolwiek kompromisów w kontekście środków budowy zaufania" – dodał Tatar.
Siłami napędowymi tureckiej inwazji i okupacji greckiej wyspy były islamski dżihad i turecki nacjonalizm. Mając na uwadze te cele, przygotowania Turcji do inwazji na Cypr rozpoczęły się dziesiątki lat przed inwazją. Począwszy od co najmniej lat pięćdziesiątych, turecka armia prowokowała napięcia międzyetniczne na Cyprze, wysyłając bojowników i broń. W 1953 roku, według tureckiego generała Sabri Yirmibesoglu, utworzono w Turcji "Grupę Taktycznej Mobilizacji" (Seferberlik Tetkik Kurulu), która wysyłała broń na Cypr w celu użycia jej przeciwko greckim Cypryjczykom: "Komitet miał trzech oficerów w Ankarze. Była to nowa organizacja [utworzona] do przekazywania broni przeciwko EOKA [Narodowej Organizacji Bojowników Cypryjskich]".
"Mudżahedini" przeciwko Cyprowi
Ci, którzy przyłączyli się do kampanii inwazji z 1974 r. lub jej wieloletnich przygotowań, po turecku nazywani są mücahit. Słowo to pochodzi od arabskiego mudżahid (liczba mnoga: mudżahedini) i oznacza "muzułmańskich świętych wojowników, dżihadystów, zaangażowanych w dżihad przeciwko niemuzułmanom". Wiele islamskich grup zbrojnych, takich jak talibowie, nazywa siebie mudżahedinami.
Jedna z tureckich grup mudżahedinów, która nielegalnie działała na Cyprze, była TMT, czyli Turecka Organizacja Oporu, paramilitarna grupa założona w 1958 roku. TMT, działająca od lat na Cyprze, angażowała się w powszechną przemoc. Według ich własnych publicznych oświadczeń, TMT mordowała nie tylko Greków cypryjskich, ale także wielu Turków cypryjskich (głównie "lewicowców") za "przestępstwa" takie jak "zdrada", "pomaganie Grekom", "robienie interesów z greckimi kupcami" lub "nie bycie prawdziwymi Turkami". W 1976 roku TMT zostało "Dowództwem Sił Bezpieczeństwa" okupowanej przez Turcję północy Cypru. Strona internetowa tak zwanego "Dowództwa Sił Bezpieczeństwa" to mucahit.gov.ct.tr . Zatem, obecne władze wojskowe okupujące północ Cypru są dumnym przedłużeniem ruchu mudżahedinów. Ich strona internetowa określa kampanię krwawej inwazji jako "operację szczęśliwego pokoju":
"W lipcu 1974 r., kiedy tureckie siły zbrojne skorzystały z prawa do państwowej interwencji jako państwo-gwarant przyznanego im przez konstytucję z 1960 r., Mudżahedini i Mehmetçik walczyli ramię w ramię i odnieśli sukces w Operacji Szczęśliwego Pokoju".
"Mehmetçik" (Mały Mehmet, od popularnego męskiego imienia) to pieszczotliwa nazwa tureckich żołnierzy.
Finansowana przez rząd turecka agencja informacyjna TRT w wywiadzie z niektórymi z tych mudżahedinów w 2020 roku nazwała cypryjskie lokalizacje "sandżakami", terminem z Imperium Osmańskiego, odnoszącym się do okręgów administracyjnych, na jakie był podzielony większy okręg ("wilajet"). TRT poinformowała:
"Mudżahedini z Cypru zostali zorganizowani na długo przed operacją [1974]. Organizacje te później połączyły się pod parasolem Tureckiej Organizacji Oporu (TMT).
TMT pozostawała tajną organizacją przez wiele lat. Obozy szkoleniowe powstały w Ankarze i Antalyi. Pierwszym celem było wyszkolenie i uzbrojenie 5000 mudżahedinów. Szkolono tam również funkcjonariuszy, którzy mieli służyć w TMT z tożsamościami takimi jak nauczyciele, inspektorzy i duchowni.
Aby [mudżahedini] nie zostali zauważeni przez Greków, funkcjonariuszom, którzy mieli służyć w TMT, nadano również kryptonimy.
TMT organizowano w tak tajny sposób, że nikt nie wiedział, kto jest mudżahedinem. Nazwy sandżaków, które wówczas powstały, zostały również zakodowane, aby Grecy nie odkryli jednostek organizacyjnych i regionów.
Wyszkoleni oficerowie i tureccy Cypryjczycy przysłani z Turcji pod innymi kwalifikacjami [tytułami] w tamtych latach zakopywali broń i amunicję wysłaną w wielkiej tajemnicy".
Inny serwis informacyjny finansowany przez turecki rząd, Anadolu Agency (AA), przeprowadził wywiady z trzema z tych mudżahedinów. Według raportu z 2019 r. jeden "powiedział, że był wówczas dziennikarzem i brał udział w obu operacjach [wojskowych] w 1974 roku". Oświadczając, że podczas operacji pełnił służbę w kwaterze głównej Sandżaku w Nikozji, powiedział, że służył w wojsku przez 5 lat przed operacją i że nazwano ich "mudżahedinami":
"ówczesny premier Bülent Ecevit przybył na Cypr po operacji i powiedział tym bojownikom: 'Turcja nie mogłaby dokonać tego lądowania, gdybyście jako mudżahedini nie stawiali oporu do dzisiaj'."
"Atylla" przeciwko Cyprowi
Kiedy armia turecka najechała Cypr w 1974 roku, operacje zostały nazwane od imienia Attyli ("Plan Attyli" lub "Operacja Atylli").
Attyla był władcą Hunów, koczowniczego ludu pochodzącego z Azji Środkowej, od 434 do śmierci w 453 roku. Atylla znany był z brutalnych kampanii wojennych, podczas których mordowano ludność cywilną i plądrowano lub niszczono całe miasta. Atylla był, według Encyclopedia Britannica, "jednym z największych barbarzyńskich władców, którzy napadli na Imperium Rzymskie, najeżdżając południowe prowincje Bałkanów i Grecję, a następnie Galię i Włochy".
Oficjalna strona internetowa Tureckich Sił Zbrojnych (TSK) pisze o Imperium Hunów jako źródle tradycji wojskowej: "Pierwsza uporządkowana i zdyscyplinowana formacja armii tureckiej pochodzi z 209 roku p.n.e., z okresu Imperium Hunów".
Dziedzictwo śmierci i zniszczenia oddziałów Attyli jest tym, co Turcja zdaje się chce eksportować na Cypr. Latem 1974 roku tureckie wojska przeprowadziły czystki etniczne na północnym Cyprze przeciwko niemuzułmańskim Cypryjczykom poprzez przymusowe masowe wysiedlenia. Zgodnie z listem Stałego Przedstawiciela Cypru przy Organizacji Narodów Zjednoczonych z dnia 6 grudnia 1974 r. skierowanym do Sekretarza Generalnego:
"Turcja – sprawując bezwzględne panowanie w powietrzu i na morzu, nielegalnie używając uzbrojenia i nowoczesnej broni mającej na mocy odpowiedniego porozumienia sojuszniczego służyć wyłącznie do celów obronnych – rozpoczęła na pełną skalę agresywny atak na Cypr, mały niezależny i praktycznie bezbronny kraj, nie posiadający lotnictwa, marynarki wojennej ani armii, z wyjątkiem małej gwardii narodowej. Tak więc przytłaczająca machina wojenna Turcji rozpoczęła zbrojny atak, w tym bombardowanie napalmem otwartych miast i wiosek, siejąc zniszczenie, podpalając lasy, oraz szerząc masową śmierć i ludzkie cierpienia wśród ludności cywilnej wyspy.
Lądowanie sił tureckich na terytorium Cypru stało się od samego początku okrucieństwem wobec ludności cywilnej, z pogwałceniem wszelkich zasad prawa międzynarodowego i przyjętych koncepcji cywilizowanego społeczeństwa".
Zbrodnie wojenne popełnione przez siły tureckie obejmują zabójstwa z zimną krwią cywilów, bezprawne zatrzymania zarówno cywilów, jak i żołnierzy, porwania, zbiorowe i wielokrotne gwałty, przymusową eksmisję Greków cypryjskich z ich domów i ziemi, plądrowanie ich domów i lokali handlowych oraz przejmowanie i rozdysponowanie ich ziem, domów i innych nieruchomości, przekazywanych głównie osadnikom z Turcji. Te i inne okrucieństwa zostały udokumentowane w dwutomowym raporcie Europejskiej Komisji Praw Człowieka, przyjętym w 1976 r., następnie utajnionym, który później został ukradkiem przekazany brytyjskiemu "Sunday Times" w 1977 roku i ostatecznie odtajniony w 1979 roku.
Nielegalny reżim na okupowanym obszarze – przy wsparciu Turcji – w dużej mierze zatarł wszelkie ślady greckich i innych nietureckich cywilizacji na tym obszarze. Greckie nazwy miast i wsi zostały zastąpione nazwami tureckimi.
Według raportu "The Loss of a Civilization: Destruction of cultural heritage in occupied Cyprus" [Utrata cywilizacji: Zniszczenie dziedzictwa kulturowego na okupowanym Cyprze]:
"Utrata cywilizacji: zniszczenie dziedzictwa kulturowego na okupowanym Cyprze" "Kościoły stały się celem pełnego przemocy i systematycznego bezczeszczenia i niszczenia. Ponad 500 kościołów i klasztorów zrabowano i zniszczono: ponad 15 000 ikon świętych, niezliczone święte naczynia liturgiczne, ewangelie i inne przedmioty wielkiej wartości dosłownie zniknęły. Kilka kościołów spotkał inny los i zamieniono je w meczety, muzea, miejsca rozrywki a nawet hotele, jak kościół Ayia Anastasia w Lapithos. Co najmniej trzy klasztory zamieniono w koszary dla tureckiej armii (Ayios Chrysostomos w górach Pentadactylos, Acheropoiitos w Karavas i Ayios Panteleimonas w Myrtou). Przepiękne bizantyjskie malowidła ścienne i mozaiki o rzadkiej artystycznej i historycznej wartości zabrali z kościołów tureccy szmuglerzy i nielegalnie sprzedali w Ameryce, Europie i Japonii. Wiele bizantyjskich kościołów doznało nieodwracalnych zniszczeń".
Turcy zniszczyli także cmentarze greckie, próbując wymazać wszelkie ślady kultury greckiej i chrześcijaństwa z okupowanego obszaru.
Antigoni Papadopoulou, poseł do Parlamentu Europejskiego, skierował w 2013 roku do Komisji Europejskiej pisemne zapytanie:
"Kości, które zabrano z cmentarza, wyrzucono jak śmieci. W tradycji grecko-prawosławnej takie działania przeciwko cmentarzom i brak szacunku dla zmarłych uważane są za poważne naruszenie religijnych praw człowieka".
Tymczasem Zachód odwrócił wzrok i umożliwił Turcji okupowanie północnego Cypru.
Nie tylko część tego wyspiarskiego kraju jest okupowana i poniżana. Tym, co jest okupowane, kolonizowane i niszczone kulturowo, jest znacząca część historii i cywilizacji Zachodu. Jest to część "Wielkiego Zastąpienia" przewidywanego dla Europy, ale wyśmiewanego jako "teoria spiskowa". Wystarczy spojrzeć wstecz na zastąpienie chrześcijańskiego Cesarstwa Bizantyjskiego przez Imperium Osmańskie, a następnie Turcję lub zastąpienie rdzennych Koptów w Egipcie. Kiedy Turcja atakuje Cypr i Grecję, gdzie są zasady, siła i determinacja Zachodu?